Vì sao không giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu?

Bộ Tài chính vừa có văn bản trả lời kiến nghị cử tri về đề nghị giảm, bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt và ổn định nguồn cung xăng dầu.

Bộ Tài chính cho rằng, việc duy trì thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng là phù hợp. Ảnh: Quang Vinh.

Theo Bộ Tài chính, với Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ thu thuế này đối với xăng các loại, không thu thuế đối với dầu. Mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng là 10%, xăng E5 là 8% và xăng E10 là 7%. Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt cũng không quy định giảm thuế, miễn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế. Do đó, việc điều chỉnh mức thuế này thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Bộ Tài chính cho biết, trên cơ sở chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ này đã trình Quốc hội phương án giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu.

Tuy nhiên, trong báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2022, dự toán ngân sách nhà nước năm 2023, đã nêu rõ: Dự báo xu hướng giá dầu thô thế giới năm 2023 là thấp hơn so với năm trước.

Bên cạnh đó, cùng với các chỉ số tích cực về kinh tế vĩ mô, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc thiết kế cơ chế dự phòng trong điều hành giá xăng dầu thông qua thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng là chưa thực sự cần thiết.

Ngoài ra, trong năm 2023, bên cạnh các biện pháp điều hành thị trường xăng dầu trong nước, vẫn còn dư địa sử dụng công cụ thuế bảo vệ môi trường, nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xin phép Quốc hội cho phép không bổ sung nội dung này.

Trên cơ sở trả lời của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng cho phép dừng xây dựng dự án nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và thuế giá trị gia tăng với xăng dầu.

Bộ Tài chính cũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, căn cứ vào dự báo diễn biến tình hình giá xăng dầu thế giới và yêu cầu kiềm chế lạm phát, đảm bảo ổn định vĩ mô, Bộ đã trình Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu, mỡ nhờn cho năm 2023 đối với xăng (trừ ethanol) là 2.000 đồng/lít, nhiên liệu bay và dầu diesel là 1.000 đồng/lít.

Nêu quan điểm về việc kiến nghị bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, Bộ Tài chính cho rằng đây là loại thuế được thu vào các hàng hóa, dịch vụ mà Nhà nước không khuyến khích tiêu dùng, hoặc cần tiêu dùng tiết kiệm, điều tiết thu nhập.

Trong khi đó, xăng là nhiên liệu gốc hóa thạch, không tái tạo, cần phải sử dụng tiết kiệm nên hầu hết các nước đều thu thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng. Vì vậy, Bộ Tài chính cho rằng quy định này là phù hợp với mục tiêu của thuế tiêu thụ đặc biệt, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Đặc biệt trong bối cảnh ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu đang là vấn đề toàn cầu, cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26 về đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, cùng với các giải pháp khác thì việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng như hiện nay theo Bộ Tài chính vẫn là phù hợp, góp phần giảm phát thải.

Trước đó, Bộ Tài chính từng đưa ra dự thảo Nghị quyết về giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và thuế giá trị gia tăng với xăng dầu. Góp ý ở thời điểm đó, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đề nghị đánh giá tác động để giảm toàn bộ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng.