'Cơn lốc' thuốc kháng sinh bóp nghẹt Trung Quốc: Vì yêu cá, người nuôi dùng luôn 'hàng cấm'

Lượng lớn chất kháng sinh tích tụ ở bờ biển

Trung Quốc sản xuất hơn 80% sản phẩm nuôi trồng thủy sản trên thế giới, tuy nhiên các trang trại hải sản đang chịu trách nhiệm thải một lượng lớn thuốc kháng sinh ra biển - làm tăng nguy cơ siêu vi khuẩn kháng thuốc sẽ phát triển.

Dữ liệu thu thập từ nhiều địa điểm dọc theo 32.000km bờ biển của Trung Quốc trong những năm gần đây cho thấy rằng chất kháng sinh đang tích tụ với tốc độ đáng báo động và được tìm thấy trong cá và các dạng sinh vật biển khác.

Mặc dù hiện tại hầu hết thủy sản vẫn an toàn, nhưng "việc sử dụng kháng sinh không được kiểm soát đã ảnh hưởng tới sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản của Trung Quốc và làm hỏng hình ảnh của các sản phẩm thủy sản của Bắc Kinh trên thị trường quốc tế," nhóm nghiên cứu do giáo sư Đại học Bắc Kinh Wen Donghui dẫn đầu cho biết trong một bài báo được công bố trên tạp chí Khoa học Môi trường Biển trong tháng này.

Việc sử dụng thuốc kháng sinh ở các trang trại xa bờ tuân theo các quy định ít nghiêm ngặt hơn so với trên đất liền vì người ta thường tin rằng khối nước biển có thể làm loãng thuốc.

Tuy nhiên, các nhà khoa học về biển đã phát hiện ra tất cả các loại kháng sinh trong hàng nghìn mẫu nước xa bờ, giáo sư Wen và các đồng nghiệp cho biết.

Ví dụ, ở vùng nước gần một số trang trại ở Quảng Đông và ở biển Bột Hải, nồng độ kháng sinh có thể lên tới 2 microgram/ 1 lít nước biển. Điều đó tương đương với việc thả 20.000 viên thuốc penicillin vào một bể bơi tiêu chuẩn (250mg/viên).

"Điều đáng chú ý là các loại thuốc kháng sinh bị cấm cũng được phát hiện ở vùng biển. Điều này cho thấy rằng người nuôi có thể đã sử dụng thuốc kháng sinh vi phạm quy định," chuyên gia Wen cho hay.

Tác dụng của thuốc cần được điều tra

Thuốc kháng sinh sẽ không ở trong nước mãi và phân hủy trong ánh sáng mặt trời hoặc trong dòng chảy ấm. Tuy nhiên, tin buồn là một số sẽ chìm xuống đáy đại dương và ở đó trong một thời gian dài hơn nữa. Theo nghiên cứu, có bằng chứng chắc chắn rằng chất kháng sinh đang gia tăng trong trầm tích gần bờ biển Trung Quốc.

Hầu hết các mẫu hải sản được các nhà khoa học kiểm tra đều an toàn với nồng độ kháng sinh đạt chuẩn. Tuy nhiên, một số mẫu lại chứa lượng kháng sinh cao gấp 3 lần giới hạn an toàn. Mặc dù những loại kháng sinh này có thể không gây hại ngay lập tức, nhưng SCMP trích nghiên cứu cho rằng các tác dụng khác của thuốc kháng sinh vẫn chưa được hiểu rõ và cần điều tra thêm.

Ảnh: EPA-EFE

Các nhà khoa học cảnh báo về việc sử dụng thuốc kháng sinh quá mức sẽ gây thiệt hại cho hoạt động kinh doanh nuôi trồng thủy sản trên biển. Nó có thể làm phát sinh các chủng kháng thuốc hoặc siêu vi khuẩn.

Sau đó, để ngăn chặn sự lây lan của siêu vi khuẩn, người chăn nuôi sẽ sử dụng nhiều thuốc kháng sinh hơn. Đây là một vòng luẩn quẩn khiến chi phí sản xuất tăng cao.

Giáo sư khoa học của Đại học Hải dương, Thượng Hải Chen Liangbiao nói rằng, việc lượng kháng sinh trong đại dương gia tăng có thể làm thay đổi cảnh quan của sinh vật biển.

Trung Quốc đã cấm hầu hết các loại thuốc kháng sinh trong sản xuất thực phẩm. Trong số hơn 2.000 loại kháng sinh trên thị trường, chưa đến 1/10 được phép sử dụng tại các trang trại nuôi cá. Tuy nhiên các giáo sư cho biết, lệnh cấm chưa giải quyết được triệt để vấn đề.

Nếu cá mắc bệnh, người nuôi sẽ cố gắng làm mọi cách để cứu cá của họ, ngay cả khi họ phải sử dụng một số loại kháng sinh bị cấm, chuyên gia lý giải.