Một số quan chức dưới thời cựu Tổng thống Obama sẽ bị điều tra

 Giữa bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 đã qua và nhiệm kỳ mới bước vào giai đoạn căng thẳng, một bước ngoặt chính trị đã xảy ra: một loạt các quan chức cấp cao từng phục vụ dưới thời Tổng thống Barack Obama đang đối mặt vi ngy cơ bị điều tra chính thức bởi các cơ quan pháp lý của chính phủ liên bang và một số tiểu bang.

Thông tin này nhanh chóng làm dậy sóng dư luận, bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến danh tiếng của nhiều nhân vật quyền lực mà còn tác động đến uy tín của Đảng Dân chủ - lực lượng chính trị từng chiếm ưu thế dưới thời ông Obama và cả trong những năm gần đây.

Những cá nhân có thể bị điều tra

Theo các nguồn tin từ Quốc hội và giới chức tư pháp, một số cái tên nổi bật đang được nhắc đến trong các tài liệu điều tra sơ bộ, bao gồm:

John Brennan - Cựu Giám đốc CIA

Ông Brennan bị cáo buộc liên quan đến việc xử lý sai thông tin tình báo và vai trò của ông trong cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016, đặc biệt là mối liên hệ với vụ "hồ sơ Steele" gây tranh cãi.

James Clapper - Cựu Giám đốc Tình báo Quốc gia

Clapper bị cáo buộc đã chia sẻ thông tin mật với báo chí và gây áp lực nhằm tác động dư luận theo hướng bất lợi cho ông Donald Trump trong giai đoạn chuyển ưu thê dưới thời ông Obama và cá trong những năm gần đây.

Susan Rice - Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia

Bà Rice bị điều tra vì những cáo buộc "gỡ ẩn danh" tên của các nhân vật liên quan đến nhóm của ông Trump trong các báo cáo tình báo - hành động được cho là lợi dụng quyền lực để làm suy yếu đối thủ chính trị.

Loretta Lynch - Cựu Bộ trưởng Tư pháp

Bà Lynch bị đặt nghi vấn trong việc xử lý cuộc điều tra email cá nhân của Hillary

Clinton cũng như cuộc gặp gây tranh cãi với cựu Tổng thống Bill Clinton vào năm 2016 - ngay trước khi FBI đưa ra kết luận không truy tố bà Hillary.

Hillary Clinton - Cựu Ngoại trưởng

Dù không còn là quan chức dưới thời Obama trong giai đoạn bị điều tra, bà Hillary vẫn bị nhắc đến vì các vụ bê bối liên quan đến Quỹ Clinton và việc sử dụng máy chủ email cá nhân để xử lý công vụ.

Xung đột chính trị trong lòng nước Mỹ

Các cuộc điêu tra này không xuất hiện ngẫu nhiên mà là kết quả của quá trình vận động, gây áp lực từ giới chính trị Cộng hòa và một phần trong bộ máy hành pháp mới của Hoa Kỳ. 

Đặc biệt, các thành viên trung thành với cựu Tổng thống Donald Trump liên tục thúc đẩy việc "làm sáng tỏ vai trò" của các quan chức thời Obama trong các sự kiện ảnh hưởng đến nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.

Một số nghị sĩ Cộng hòa như Jim Jordan (Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện) và James Comer (Ủy ban Giám sát Hạ viện) đã lên tiếng công khai ủng hộ điều tra các cá nhân trên. 

Họ cho rằng cân phải "đảm bảo sự minh bạch", và "công lý không thế bị thao túng bởi động cơ chính trị".

Cáo buộc cụ thể là gì?

Lạm dụng quyền lực tình báo

Các quan chức bị cáo buộc đã lợi dụng quyền hạn trong các cơ quan tình báo để

thu thập và tiết lộ thông tin liên quan đến chiến dịch của ông Trump.

Cản trở công lý

Một số người có thể bị điều tra vì cản trở các cuộc điều tra độc lập, hoặc thao túng kết quả báo cáo để bảo vệ lợi ích của Đảng Dân chủ.

Vi phạm quy định lưu trữ thông tin mật

Đặc biệt, bà Hillary Clinton từng bị cáo buộc sử dụng email cá nhân khi đảm nhận vị trí Ngoại trưởng - một hành động bị xem là vi phạm nghiêm trọng an ninh quốc gia.

Phản ứng từ Đảng Dân chủ và truyền thông Mỹ

Ngay sau khi thông tin điều tra lan truyền, nhiều nghị sĩ Đảng Dân chủ đã phản bác mạnh mẽ, gọi đây là "chiến dịch trả thù chính trị" do phe Cộng hòa dẫn đầu nhằm đánh lạc hướng công luận khỏi các vấn đề nội tại trong chính quyền hiện tại.

Một số hãng truyền thông lớn như CNN, The New York Times, và MSNBC cho rằng đây là "một bước đi nguy hiểm làm suy yếu nên táng pháp lý vững chăc của nước Mỹ" và cảnh báo việc chính trị hóa hệ thống tư pháp sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng vê lâu dài.

Góc nhìn pháp lý

Một số chuyên gia pháp lý độc lập cho răng việc điều tra các quan chức cấp cao là cần thiết nếu có bằng chứng cụ thể và đáng tin cậy.

Tuy nhiên, họ cảnh báo việc này phải tránh sa vào "bẫy chính trị hóa luật pháp", bởi nếu không cẩn trọng, nước Mỹ có thể rơi vào vòng xoáy "trả đũa lẫn nhau" giữa các chính quyên.

GS. Alan Dershowitz - chuyên gia luật hiến pháp nổi tiếng - phát biểu: "Không ai đứng trên pháp luật, kể cả cựu tổng thống hay cựu quan chức cấp cao. Nhưng chúng ta cũng phải đảm bảo rằng luật pháp không bị biến thành công cụ của đấu đá chính trị."

Hệ luỵ đối với nền chính trị Mỹ

Gia tăng chia rẽ giữa hai đảng Cuộc điều tra có thể làm sâu sắc thêm hố ngăn cách giữa Đảng Dân chủ và Cộng hòa, khiến việc hợp tác lưỡng đảng trong Quốc hội trở nên khó khăn hơn.

Tác động đến uy tín của các cơ quan công quyền Nếu cuộc điều tra bị xem là mang tính đảng phái, niềm tin của người dân vào các cơ quan như FBI, CIA hay Bộ Tư pháp có thể bị xói mòn nghiêm trọng.

Ảnh hưởng đến các cuộc bầu cử sắp tới Các ứng cử viên sẽ khai thác vấn đề này như một công cụ đế vận động, điều này có thể làm tăng tính cực đoan và phân cực trong xã hội Mỹ.

Liệu có một cuộc chiến pháp lý mới?

Việc các quan chức từng phục vụ dưới thời ông Obama bị điều tra đánh dấu một giai đoạn mới trong cuộc đối đầu chính trị Mỹ. 

Dù các cáo buộc cần được xác minh qua quy trình pháp lý minh bạch, nhưng rõ ràng, điều này cho thấy nước Mỹ đang trải qua một giai đoạn bất ổn trong lòng thể chế dân chủ vốn được ca ngợi là mâu mực.

Trong thời gian tới, các phiên điều trần tại Quốc hội, các báo cáo điều tra và diễn biến pháp lý liên quan sẽ tiếp tục là tâm điểm của truyền thông và dư luận.

Liệu đây sẽ là bước khởi đầu cho một quá trình thanh lọc thực sự trong hệ thống quyền lực, hay chỉ là một chương mới trong cuộc chiến dai dẳng giữa các phe phái chính trị?

Thời gian sẽ trả lời. Nhưng rõ ràng, nước Mỹ đang bước vào một "mùa điều tra" đầy kịch tính.

Tiến sĩ Nguyễn Thắng Cảnh