Cần xây dựng hành lang pháp lý minh bạch cho hoạt động tổ chức và thi đấu môn thể thao trí tuệ Poker tại Việt Nam

Nhìn nhận đúng về môn thể thao trí tuệ Poker tại Việt Nam

Poker là bộ môn có nguồn gốc tại Hoa Kỳ từ những năm 1800. Đến nay, Poker đã có những bước phát triển vượt bậc, trở thành môn thể thao phổ biến tại nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam.

Năm 2010, Hiệp hội Thể thao Trí tuệ Quốc tế (IMSA) chấp thuận kết nạp Poker, đưa trò đánh bài này vào chương trình thi đấu của giải các môn thể thao trí tuệ thế giới - World Mind Sports Games. 

Không dừng lại ở đó, Poker còn đang hướng đến việc góp mặt ở Olympic. Ngay sau Olympic Tokyo 2020, Liên đoàn Poker Quốc tế (IFMP) cho biết họ đang nỗ lực vận động để đưa Poker trở thành một môn thi đấu ở Olympic.

Như vậy, khác với cách hiểu của một bộ phận người dân cũng như cơ quan quản lý, Poker thực sự là một môn thể thao trí tuệ chứ không chỉ đơn thuần là bộ môn bài lá có tính chất sát phạt.

Tại Việt Nam, Poker được phát triển khoảng 10 năm nay. Ngày 16/7/2014, Bộ Nội vụ đã ký ban hành quyết định cho phép thành lập Hiệp hội thể thao Bridge và Poker Việt Nam.

Hiện nay, đang có hàng chục các câu lạc bộ Poker hoạt động, đóng góp mạnh mẽ vào phong trào phát triển bộ môn thể thao trí tuệ này tại Việt Nam.

Đồng thời, nhiều cá nhân là các vận động viên đã có nhiều thành tích nổi bật trên thế giới, giúp định hình vị thế cộng đồng Poker Việt Nam trên trường Quốc tế.

Bên cạnh việc vui chơi, giải trí, rèn luyện trí não, thế giới cũng nhìn nhận Poker như một nghề chuyên nghiệp. Nhiều vận động viên có thu nhập cao không thua kém các bộ môn khác như bóng đá, bóng rổ, golf, quần vợt…

Do vậy, Poker hoàn toàn có tiềm năng để phát triển tại Việt Nam đem lại nhiều lợi ích nếu Nhà nước biết cách quản lý và thu thuế từ bộ môn này.

Những vấn đề đặt ra đối với Poker Việt Nam

Ước tính, cộng đồng Poker tại Việt Nam có thể lên tới hàng trăm nghìn người chưa kể các vận động viên, người chơi từ nước ngoài.

Hiểu được tiềm năng của bộ môn này, ngày 16/7/2014, Bộ Nội vụ đã ký ban hành quyết định cho phép thành lập Hiệp hội thể thao Bridge và Poker Việt Nam.

Hiệp hội này là thành viên của Ủy ban Olympic Việt Nam, do Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch quản lý, được quyền tham dự và là thành viên của các Hiệp hội Bridge và Poker Quốc tế. 

Thực tế, Bộ Nội vụ ban hành Thông tư trên có thể hiểu rằng, pháp luật không cấm việc mở Hiệp hội hay các tổ chức Poker tại Việt Nam, với mục đích duy nhất là luyện tập để cung cấp nhân lực cho các giải Poker quốc tế. 

Nhưng quy định này không đồng nghĩa với việc các giải đấu Poker đã được hợp pháp hóa. Nói một cách khác, nhà nước cho phép mở Hiệp hội, nhưng không đề cập đến việc có cho phép mở giải đấu hay không?

Theo điểm a khoản 1 Điều 5 Thông tư số 09/2012/TT-BVHTTDL của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các giải đấu thể thao quần chúng chỉ được phép tổ chức khi môn thể thao đó đã có luật thi đấu riêng do Tổng cục Thể dục Thể thao ban hành

Hiện nay, Poker chưa có luật thi đấu được Tổng cục ban hành, do đó chưa đủ điều kiện pháp lý để tổ chức giải đấu thể thao quần chúng theo quy định hiện hành.

Giải đấu Poker tại Việt Nam được quy định trong Điều 7, 8, 9 Thông tư số 09/2012/TT- BVHTTDL. Theo đó, đối với giải đấu Poker phạm vi quần chúng không được cho phép các người chơi ở các thành phố, quận/huyện, phường/xã… hay các khu vực khác tham gia mà đặc điểm của Poker là chỉ được luyện tập trong khu vực cơ sở. 

Đây đang là một rào cản lớn đối với các câu lạc bộ Poker trực thuộc Hiệp hội. Với quy định này, các câu lạc bộ không được phép tổ chức giải đấu có sự tham gia của người nước ngoài hoặc người từ địa phương khác mà chỉ gói gọn trong phạm vi phường/ xã đang hoạt động.

Nhiều ý kiến tâm huyết cho rằng, nên có chính sách cởi mở, thúc đẩy các câu lạc bộ Poker tiến tới hợp pháp hoá môn thể thao này tại Việt Nam.

Thứ nhất, cần có chính sách “cởi trói” cho phép các câu lạc bộ được tổ chức các giải đấu có quy mô liên tỉnh/ thành phố hoặc Quốc tế thay vì chỉ gói gọn phạm vi hoạt động trong phường/ xã hoặc tại địa phương mà các câu lạc bộ được cấp phép.

Điều này này không chỉ xây dựng hình ảnh, vị thế của môn Poker trên trường Quốc tế mà còn giúp cho Nhà nước thu được rất nhiều lợi ích như thuế, quảng bá, thu hút du lịch…

Lấy ví dụ, sau loạt bài của Tạp chí Việt Mỹ về vấn đề thu thuế người thắng giải Poker, Ngân sách Nhà nước đã được hưởng lợi rất nhiều. Về phía các câu lạc bộ và người chơi đều ủng hộ chủ trương được đóng thuế và tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Thứ hai, việc thiếu một góc nhìn toàn diện và cấp tiến từ cơ quan quản lý khiến cho bộ môn Poker tại Việt Nam đang hoạt động trong vùng xám của pháp luật khi thiếu những quy định pháp luật rõ ràng. Theo dõi các vụ việc bắt bớ tại các câu lạc bộ Poker gần đây, có thể thấy tuỳ từng địa phương đang có cách hiểu và nhìn nhận khác nhau về bộ môn Poker. Điều này đang gây khó khăn cho hoạt động của các câu lạc bộ cũng như gây ra tâm lý lo ngại, e sợ đối với người chơi và các nhà đầu tư. Nhà nước từ đó cũng mất cơ hội thu thuế từ một lĩnh vực thể thao đang phát triển mạnh.

Với các hoạt động Poker nếu gắn với tiền thưởng đều có thể bị quy kết là “tổ chức đánh bạc”, trong khi các câu lạc bộ đăng ký hoạt động kinh doanh dưới mô hình “giải trí – thể thao” lại rơi vào tình trạng "nửa hợp pháp" tức là chưa được thừa nhận nhưng cũng không bị loại trừ.

Do vậy, tới đây cơ quan quản lý cần định danh rõ Poker tại Việt Nam là một môn thể thao hay một ngành nghề kinh doanh hợp pháp. Việc làm rõ định danh này cùng với sự phối hợp, hướng dẫn của cơ quan quản lý, Hiệp hội sẽ giúp các câu lạc bộ và người chơi nhận thức đúng đắn các quy định pháp luật; từ đó tránh các hành vi vi phạm, làm xấu hình ảnh cộng đồng Poker tại Việt Nam.

Nên chăng, cơ quan quản lý có thể tham khảo mô hình tại Philippines, Hàn Quốc hay thậm chí là Trung Quốc (khu vực Macau) khi Poker được xếp vào nhóm “trò chơi có điều kiện” và được quản lý thông qua cấp phép, giám sát tài chính, thuế suất rõ ràng. 

Người chơi chuyên nghiệp được công nhận, có quyền thi đấu quốc tế và đóng góp vào nền kinh tế qua du lịch, tổ chức sự kiện, thương mại điện tử.

Thứ ba, cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn, cơ quan truyền thông và Hiệp hội có thể phối hợp tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo chuyên sâu nhằm hướng dẫn và phổ biến chính sách pháp luật đến các doanh nghiệp, câu lạc bộ Poker và cộng đồng vận động viên, người chơi trong và ngoài nước; định hướng cộng đồng Poker hoạt động đúng đắn, minh bạch, hợp pháp. Cơ quan công an cần giải thích rõ các hành vi được phép và không được phép trong việc tổ chức và thi đấu Poker có thể hiểu là tổ chức đánh bạc.

Trên tinh thần chúng ta đấu tranh, loại bỏ các hành vi sai trái và vi phạm pháp luật, nhưng cũng cần khích lệ, động viên các câu lạc bộ hoạt động đúng đắn, nghiêm chỉnh, đem lại nhiều lợi ích cho cộng đồng và đất nước.

Thứ tư, cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn và Hiệp hội cũng cần lắng nghe những tiếng nói đóng góp, xây dựng từ các doanh nghiệp, câu lạc bộ, chuyên gia cho đến cộng đồng người chơi Poker; cùng nhau xây dựng hành lang pháp lý thuận lợi, minh bạch, hợp pháp cho các hoạt động Poker tại Việt Nam.

Thứ năm, cần có lộ trình xây dựng thương hiệu và tổ chức các giải đấu Poker mang tầm khu vực và Quốc tế. Đây cũng là một nguồn thu hiệu quả đối với du lịch và các dịch vụ giải trí, công nghệ đi kèm. Do vậy, cần xây dựng chính sách, hành lang pháp lý đối với các giải đấu Quốc tế cho phép vận động viên nước ngoài được tham gia.

Để làm được những điều trên, cần sự chung tay của các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn, Hiệp hội, các câu lạc bộ cũng như toàn thể cộng đồng người chơi Poker tại Việt Nam. Có như vậy bộ môn thể thao trí tuệ Poker tại Việt Nam mới có thể phát triển lành mạnh, minh bạch, góp phần quảng bá hình ảnh, trí tuệ, bản lĩnh của người Việt Nam đến bạn bè Quốc tế; giúp Nhà nước có thêm ngân sách để phục vụ và phát triển đất nước.

Quảng Dương