Shark Phú: Kiếm lời không phải mục đích duy nhất khi tham gia Shark Tank

04/06/2022 06:00 toquoc.vn

Trước thời điểm phát sóng tập đầu tiên vào ngày 5/6, Shark Nguyễn Xuân Phú đã chia sẻ về mục tiêu và khẩu vị đầu tư của mình khi tham gia Shark Tank Việt Nam mùa này.

Từng chia sẻ rằng không quá kỳ vọng về lợi nhuận khi đầu tư cho startup trên Shark Tank nhưng ông vẫn rất chặt chẽ trong quá trình ra deal. Liệu hai điều này có mâu thuẫn với nhau?

Khi đã đi đầu tư, bất cứ nhà đầu tư nào cũng đều hy vọng thương vụ đó thành công, thu hồi được vốn và lợi nhuận tương xứng. Đấy là mong muốn chủ quan.

Nhưng thực tế khi đầu tư vào startup, mức độ rủi ro rất lớn. Lý do là bởi những startup mới bắt đầu kinh doanh nên còn thiếu rất nhiều yếu tố để phán đoán sự thành công trong tương lai. Ví dụ như sản phẩm chưa rõ ràng, doanh số chưa đáng kể. Đó là thực tế khách quan.

Giữa mong muốn chủ quan và thực tế khách quan là khác nhau. Lý do tỷ lệ thành công khi đầu tư thấp là vì các startup còn rất mới, sản phẩm mới, kinh nghiệm cũng ít. Và nhà đầu tư phải chấp nhận rủi ro đó.

Như vậy hai yếu tố đó không hề mâu thuẫn, nó là hai phạm trù rất khác biệt nhưng đều nằm trong việc đầu tư.

Khẩu vị đầu tư của ông qua các mùa Shark Tank đều là những startup có điểm chung với Sunhouse. Tuy nhiên vẫn có những lúc ông lựa chọn startup không có sự tương đồng. Trong mùa 5 liệu ông sẽ còn có những cú "rẽ ngang" như vậy?

Thực ra trong câu chuyện đầu tư thì mình chỉ định hướng đầu tư thôi. Đương nhiên trước khi quyết định đầu tư, ưu tiên số 1 của tôi vẫn là những startup có sự tương đồng cao với hệ sinh thái Sunhouse. Điều đó có những lợi thế như đội ngũ Sunhouse đã quen thuộc, dễ quản lý, quản trị giúp cho các giá trị khác cùng tăng theo.

Tuy nhiên ở góc nhìn đầu tư, tôi vẫn tìm kiếm cơ hội nếu như có khả năng chắc chắn mang lại lợi ích, lợi nhuận. Bản thân Sunhouse cũng có hẳn một quỹ đầu tư là Sunhouse Invest mà. Chính vì thế nên trong đầu tư sẽ luôn luôn bị mix (trộn lẫn) giữa hai yếu tố này chứ không rạch ròi 100% được.

Shark Phú tiếp tục trở thành Nhà đầu tư của Shark Tank Việt Nam mùa 5.

Vậy trong Shark Tank Việt Nam mùa 5, ông xác định sẽ đầu tư vào các startup như thế nào?

Thật ra khi tham gia Shark Tank tôi có mấy mục đích như này: Thứ nhất, tôi muốn tìm kiếm những startup phù hợp với hệ sinh thái Sunhouse, giúp hoàn thiện hệ sinh thái của Sunhouse. Ngược lại, hệ sinh thái của Sunhouse cũng sẽ hỗ trợ được tối đa nhất cho startup về sản xuất, hệ thống bán hàng… Thứ hai, tìm kiếm một cơ hội đầu tư sang một lĩnh vực mới tiềm năng. Thứ ba, có ý nghĩa xã hội - tức là thông qua chương trình Shark Tank mình có thể chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của bản thân cho các startup và cho các khán giả, tạo động lực cho những người mong muốn khởi nghiệp. Và cuối cùng cũng để thông qua chương trình, những người tiêu dùng, khách hàng của Sunhouse sẽ hiểu rõ hơn người chủ của Sunhouse cũng như Sunhouse.

Chúng tôi tham gia Shark Tank không phải duy nhất mục đích kiếm lời mà đa dạng lợi ích như vậy. Chính vì vậy nếu startup nào đáp ứng được 1 trong 4 tiêu chí đấy thì đều có thể có khả năng được tôi đầu tư.

Trong 3 yếu tố ý tưởng, tài chính và tố chất của người sáng lập, ông chú trọng đến yếu tố nào nhất?

Có những case (trường hợp) thì tài chính là quan trọng nhất, cũng có case con người là quan trọng nhất. Vì các startup ấy khác nhau về mặt giai đoạn. Startup ở giai đoạn đã hình thành và ổn định rồi thì tiêu chí tài chính rất quan trọng. Còn với startup chưa ra thị trường, chưa có doanh thu thì con người, ý tưởng là quan trọng nhất.

Ví dụ startup chưa có doanh số thì làm sao có chỉ số tài chính để mà đánh giá? Lúc ấy đương nhiên là dựa vào ý tưởng và con người. Ngược lại một doanh nghiệp đã vận hành 5-10 năm rồi thì chỉ số tài chính rất quan trọng vì thông qua đấy người ta sẽ biết được sản phẩm của anh có được thị trường chấp nhận hay không, con người anh lãnh đạo có tốt không.

Những điều tôi đặt ra là yếu tố cơ bản để một nhà đầu tư quyết định nhưng không cố định cái nào quan trọng nhất. Nó tùy thuộc vào mức độ, quy mô và thời gian tồn tại của từng startup cụ thể để đánh giá. Chính vì thế có lúc tôi đầu tư vì con người, có lúc đầu tư vì ý tưởng, có lúc đầu tư vì chỉ số tài chính.

Shark Phú đầu tư vì con người, ý tưởng, chỉ số tài chính, tùy thuộc vào từng startup.

Theo ông startup có ý tưởng tốt hay startup quản trị số liệu tốt thì dễ thành công hơn?

Nếu ý tưởng đó thực sự độc đáo, khác biệt và thực sự mới thì ý tưởng quan trọng. Nhưng theo tôi, với kinh nghiệm đã ngồi Shark Tank 3 mùa thì ý tưởng của các startup Việt Nam đa phần copy (sao chép) lại những ý tưởng đã được thực thi trên thế giới rồi. Chính vì vậy ở Việt Nam, yếu tố con người với đầy đỷ kỹ năng, quản trị tốt và chỉ số tài chính trở nên quan trọng hơn ý tưởng.

Cảm ơn ông đã chia sẻ!