Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc tiết lộ thông tin về Nhân dân tệ số

17/07/2021 14:13 Linh Nguyễn/ Eastday

Việc thí điểm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số có những tiến triển như thế nào?

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số liệu có thay thế tiền mặt và thanh toán của bên thứ ba không?

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật như thế nào?

Vào ngày 16 tháng 7, Ngân hàng Trung ương đã tổ chức một cuộc họp báo giới thiệu về sự phát triển của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số Trung Quốc. Phạm Nhất Phi - Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương, Mục Trường Xuân - Giám đốc Viện Tiền tệ Kỹ thuật số, La Nhuệ - Giám đốc Cục Tiền tệ và Vàng Bạc, và Trần Kiện Tân, Phó Giám đốc Cục Tiền tệ và Vàng Bạc, đã tham dự cuộc họp và đưa ra những phản hồi về các vấn đề nóng nêu trên.

Cùng ngày, Ngân hàng Trung ương đã phát hành "Sách trắng về những tiến triển trong nghiên cứu và phát triển đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc" (sau đây gọi là "Sách trắng"), làm rõ quan điểm cơ bản của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc về việc nghiên cứu và phát triển đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, giải thích nền tảng nghiên cứu và phát triển, tầm nhìn mục tiêu, khung thiết kế và cân nhắc các chính sách liên quan tới hệ thống đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.

Tiến triển của việc thí điểm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số như thế nào?

Một phóng viên tài chính biết được rằng tính đến ngày 30 tháng 6 năm 2021, số lượng người dùng được mời trong chương trình thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số đã vượt quá 10 triệu người, mở 20,87 triệu ví cá nhân, 3,51 triệu ví công cộng và tích lũy 70,75 triệu giao dịch với số tiền 34,5 tỷ nhân dân tệ; Hơn 1,32 triệu kịch bản thí điểm, có tính đến cả trực tuyến và ngoại tuyến, bao gồm bán buôn bán lẻ, dịch vụ ăn uống, văn hóa du lịch, giáo dục và chăm sóc y tế, giao thông công cộng, thanh toán chính phủ, thu thuế, trợ cấp và các lĩnh vực khác.

Ông Phạm Nhất Phi cho biết, hiện tại việc thí điểm nghiên cứu và phát triển đồng nhân dân tệ kỹ thuật số đã có những tiến triển tích cực, đồng thời cũng đang phải đối mặt với một số áp lực và thách thức.

Trong bước tiếp theo, chương trình thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ tiếp tục được thúc đẩy ổn định và không dự kiến trước ngày ra mắt chính thức.

Cụ thể, thứ nhất là mở rộng phạm vi thí điểm một cách kịp thời và phù hợp; thứ hai là nghiên cứu cải tiến các hệ thống liên quan, nghiên cứu xây dựng phương pháp quản lý đối với đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, tăng cường bảo vệ thông tin cá nhân, thiết lập và cải thiện hệ thống quản lý bảo mật theo quy trình đầy đủ của hệ thống vận hành đồng nhân dân tệ kỹ thuật số; thứ ba là tăng cường nghiên cứu các vấn đề lớn, đi sâu nghiên cứu và đánh giá ảnh hưởng sâu rộng của tiền tệ kỹ thuật số đối với chính sách tiền tệ, hệ thống tài chính và sự ổn định tài chính, tích cực tham gia trao đổi quốc tế về tiền tệ kỹ thuật số một cách hợp pháp, thảo luận về việc xây dựng các tiêu chuẩn và quy tắc hợp pháp về tiền tệ kỹ thuật số một cách cởi mở và toàn diện, cùng nhau thúc đẩy sự phát triển của tiền tệ kỹ thuật số một cách hợp pháp.

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ thay thế tiền mặt?

Với sự phát triển của nền kinh tế kỹ thuật số, tỷ lệ sử dụng tiền mặt của nước ta gần đây có xu hướng giảm.

“Sách trắng” chỉ ra rằng theo khảo sát của Tạp chí Thanh toán Trung Quốc do Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc thực hiện vào năm 2019, số lượng và giá trị của các giao dịch thanh toán di động lần lượt chiếm 66% và 59%, số lượng và giá trị của tiền mặt giao dịch lần lượt là 23% và 16%, số lượng và giá trị giao dịch thẻ ngân hàng lần lượt là 7% và 23%. 46% số người được hỏi không có giao dịch tiền mặt trong thời gian khảo sát.

Đồng thời, chúng ta cũng phải lưu ý rằng theo thống kê từ cuối năm 2016 đến cuối năm 2020, số dư tiền mặt trong lưu thông (M0) ở Trung Quốc lần lượt là là 6,83 nghìn tỷ NDT, 7,06 nghìn tỷ NDT, 7,32 nghìn tỷ NDT, 7,72 nghìn tỷ NDT và 8,43 nghìn tỷ NDT, và vẫn duy trì mức tăng trưởng nhất định.

Đặc biệt là ở những nơi thiếu các dịch vụ tài chính, sự phụ thuộc của người dân vào tiền mặt vẫn còn cao.

Đồng thời, chi phí quản lý tiền mặt tương đối cao, những công đoạn như thiết kế, in ấn, gửi và rút tiền, nhận dạng, phân loại, thu hồi, tiêu hủy, chống hàng giả hàng nhái tiêu tốn rất nhiều nhân lực, vật lực và nguồn lực tài chính.

Ông La Nhuệ cho biết, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số chủ yếu được định vị như một chứng từ thanh toán tiền mặt (M0), đó là khoản nợ của ngân hàng trung ương đối với công chúng bằng đồng nhân dân tệ vật lý, có cùng địa vị pháp lý và giá trị kinh tế.

Luật Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc ủy quyền cho Ngân hàng Nhân dân phát hành đồng nhân dân tệ và quản lý việc lưu thông đồng nhân dân tệ.

Dự thảo sửa đổi của "Luật Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc" (dự thảo để lấy ý kiến) đã được công bố cho đến nay đã làm rõ thêm rằng "đồng Nhân dân tệ bao gồm các dạng vật lý và kỹ thuật số."

Từ góc độ giá trị kinh tế, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số tương đương với đồng nhân dân tệ vật lý và có các chức năng cơ bản như quy mô giá trị tiền tệ, phương tiện giao dịch và lưu trữ giá trị.

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ được phát hành song song với đồng nhân dân tệ vật lý và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ thống kê, cùng phân tích và quản lý tổng thể hai đồng nhân dân tệ này.

Ông La Nhuệ nói rằng Trung Quốc là một quốc gia có lãnh thổ rộng lớn, dân số đông, hội nhập đa sắc tộc và có sự khác biệt về trình độ phát triển giữa các khu vực, môi trường xã hội, thói quen thanh toán của cư dân, cấu trúc độ tuổi và nhu cầu an ninh, do đó xác định rằng đồng nhân dân tệ vật lý là không thể thay thế, và nó lý sẽ cùng tồn tại với đồng nhân dân tệ kỹ thuật số trong một thời gian dài.

Nó sẽ thay thế các công cụ thanh toán điện tử hiện có?

Kể từ khi thí điểm, đã có những tranh cãi về việc liệu đồng nhân dân tệ kỹ thuật số có thay thế thanh toán của bên thứ ba hay không.

Ông Mục Trường Xuân nói rằng Trung Quốc luôn ủng hộ sự phát triển phối hợp của các phương thức thanh toán khác nhau.

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số và các công cụ thanh toán điện tử nói chung có các khía cạnh khác nhau.

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ cung cấp cho công chúng một phương thức thanh toán mới, có thể làm tăng tính đa dạng của các công cụ thanh toán và giúp cải thiện hiệu quả cũng như tính bảo mật của hệ thống thanh toán.

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số chủ yếu dựa trên định vị chứng từ thanh toán tiền mặt (M0), chủ yếu được sử dụng để thanh toán bán lẻ, với mục đích tài chính bao trùm, rút ​​ra kinh nghiệm trong công nghệ thanh toán điện tử và tạo thành một bổ sung hữu ích cho nó.

Ông Mục Trường Xuân cho biết mặc dù chức năng thanh toán tương tự nhau, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số cũng có những ưu điểm cụ thể riêng: thứ nhất, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số là tiền tệ hợp pháp của quốc gia và hỗ trợ các giao dịch ngoại tuyến, có đặc trưng "thanh toán là kết toán"; thứ ba, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số hỗ trợ kiểm soát ẩn danh, có lợi cho việc bảo vệ quyền riêng tư cá nhân và bảo mật thông tin người dùng..

“Giống như mối quan hệ với đồng nhân dân tệ vật lý, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ cùng tồn tại với các công cụ thanh toán điện tử truyền thống trong một thời gian dài.” Ông Mục Trường Xuân nhấn mạnh.

Làm thế nào để bảo vệ an ninh và quyền riêng tư?

Về vấn đề an toàn hoạt động và bảo vệ quyền riêng tư của các loại tiền kỹ thuật số, cộng đồng quốc tế luôn rất chú trọng.

Về vấn đề này, Ông Phạm Nhất Phi nói rằng Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc coi trọng các vấn đề bảo mật và quyền riêng tư của hệ thống đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, đồng thời coi việc tuân thủ luật pháp và các quy định, cũng như an toàn tiện lợi, là hai nguyên tắc quan trọng nhất xuyên suốt quá trình thiết kế đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.

Ông chỉ ra rằng về mặt bảo mật, phải chuẩn hóa thiết kế, phát triển, vận hành và bảo trì các hệ thống liên quan trong toàn bộ vòng đời của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, thực hiện chi tiêu không lặp lại, không được sao chép bất hợp pháp và giả mạo, không bóp méo giao dịch, thiết lập sơ bộ hệ thống bảo vệ an ninh đa cấp để đảm bảo rằng hệ điều hành đồng nhân dân tệ kỹ thuật số đáp ứng các yêu cầu về bảo mật cao, tính khả dụng cao, khả năng mở rộng cao, dễ sử dụng và tính liên tục cao; thứ hai, hoàn thành sơ bộ việc xây dựng hệ thống vận hành an toàn phòng chống nhiều tầng lớp, thiết lập hệ thống quản lý bảo mật thông tin, tập trung vào tăng cường huấn luyện thực chiến, cung cấp hỗ trợ bảo mật chuẩn hóa cho đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, tăng cường các cuộc diễn tập khẩn cấp, đảm bảo nguồn lực và cải thiện mạnh mẽ khả năng phòng ngừa các trường hợp khẩn cấp; thứ ba, nghiên cứu công nghệ bảo mật mới cải thiện mức độ bảo mật của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ mới nổi như nhận dạng phi tập trung hay Zero Trust, tăng cường các biện pháp kỹ thuật để bảo vệ dữ liệu quyền riêng tư cá nhân, cải thiện cảm giác an toàn và độ tin cậy của người dùng.

Về quyền riêng tư, ông Phạm Nhất Phi nhấn mạnh rằng hệ thống đồng nhân dân tệ kỹ thuật số tuân theo nguyên tắc "số lượng nhỏ ẩn danh và số lượng lớn có thể truy nguyên theo luật", đồng thời xem xét đầy đủ các đặc điểm rủi ro kinh doanh và logic xử lý thông tin theo hệ thống thanh toán điện tử hiện có, nhằm đáp ứng nhu cầu của công chúng về các dịch vụ thanh toán nhỏ ẩn danh.

Đồng thời, chú ý ngăn chặn việc sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số trong gian lận viễn thông, cờ bạc trực tuyến, rửa tiền và các hoạt động phạm pháp khác, để đảm bảo rằng các giao dịch có liên quan tuân thủ chống rửa tiền và các yêu cầu khác.

Hệ thống đồng nhân dân tệ kỹ thuật số thu thập thông tin giao dịch theo nguyên tắc "tối thiểu và cần thiết", không thu thập quá mức và không cung cấp cho bên thứ ba hoặc các cơ quan khác của chính phủ, trừ khi được quy định rõ ràng bởi luật và quy định.

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã thiết lập "tường lửa" cho thông tin liên quan đến đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, đồng thời thực hiện nghiêm ngặt việc quản lý an ninh thông tin và bảo vệ quyền riêng tư thông qua quản lý nhân sự đặc biệt, cách ly kinh doanh, ủy quyền theo thứ bậc, cân đối công việc, kiểm toán nội bộ, nghiên cấm việc truy xuất và sử dụng tùy tiện.

Làm thế nào để các cơ quan điều hành không được chỉ định có thể tham gia vào hoạt động?

Phóng viên buổi làm việc được biết, hiện tại, các tổ chức hoạt động liên quan đến nghiên cứu và phát triển đồng nhân dân tệ kỹ thuật số chủ yếu bao gồm ICBC, Ngân hàng Nông nghiệp, Ngân hàng Trung Quốc, Ngân hàng Xây dựng, Ngân hàng giao thông, Ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện, China Mobile và ICBC, China Unicom , China Telecom đã cùng Ngân hàng trung Quốc thành lập các nhóm dự án chung để tham gia nghiên cứu và phát triển, hai công ty Internet là công ty Dịch vụ Tài chính Ant và Tencent cũng tham gia nghiên cứu và phát triển, và China Merchants Bank gần đây đã được chấp thuận để tham gia.

Trả lời câu hỏi của một phóng viên tài chính, bà Trần Kiện Tân nói, để đảm bảo rằng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số được phổ biến rộng rãi, cần phát huy hết vai trò tích cực của các ngân hàng thương mại và các tổ chức thanh toán phi ngân hàng khác.

Trên cơ sở làm rõ mối quan hệ giữa trách nhiệm và quyền lợi, cùng với các cơ quan điều hành được chỉ định, cung cấp các dịch vụ lưu thông đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, bao gồm đổi mới thiết kế sản phẩm thanh toán, phát triển hệ thống, mở rộng quy mô, xúc tiến thị trường, nghiệp vụ xử lý, vận hành và bảo trì và các dịch vụ khác để thực hiện vận hành an toàn và hiệu quả hệ thống đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.

Bà nhấn mạnh, trong quá trình này, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ nỗ lực duy trì thị trường cạnh tranh bình đẳng, huy động sự tích cực và sáng tạo của tất cả các bên trên thị trường, phát huy hết vai trò quyết định của thị trường trong việc phân bổ nguồn lực, và cùng nhau xây dựng hệ sinh thái đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.