Làm thế nào để quản trị danh mục đầu tư sau quá trình thanh lọc thị trường chứng khoán?

07/05/2022 06:13 toquoc.vn

Trao đổi trong Talk show (The Finance Street) trên VTV8, các chuyên gia đánh giá, sau quá trình thanh lọc của cơ quan quản lý, thị trường trong ngắn hạn chưa có sự bứt phá ngay, nhưng có thể nắm giữ cổ phiếu tốt trong dài hạn, và kết quả lạc quan được dự báo sẽ diễn ra vào cuối năm nay.

Trả lời về việc thị trường có phải đã phản ứng quá đà trong đợt biến động vừa qua, khi ban đầu nhóm cổ phiếu nhỏ và đầu cơ đã giảm mạnh, nhưng sau đó lại lan sang các nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, có nền tảng cơ bản tốt, ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích Công ty chứng khoán VPS cho rằng, số lượng nhà đầu tư cá nhân gia tăng rất nhiều từ đầu năm 2022 đến nay.

Tuy nhiên khi tình hình bắt đầu khó khăn hơn, từ các thương vụ và sự kiện có thể nói tương đối tiêu cực, ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư khiến họ bắt đầu chùn bước lại và đuối sức.

Sau đó thị trường đã có những tín hiệu điều chỉnh, dòng tiền bắt đầu rút ra khỏi nhiều cổ phiếu từ nhóm cổ phiếu đầu cơ rồi dần lây lan sang rất nhiều các nhóm cổ phiếu khác, từ bluechip, midcap cho đến penny.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích Công ty cổ phần VPS và ông Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên cao cấp, Đại học Bristol, Anh.

Trên thực tế, phần nhiều do tâm lý nhà đầu tư bởi thực tế vẫn có những nhóm doanh nghiệp có kết quả kinh doanh đột phá trong quý I/2022 như nhóm phân bón, phân đạm, nhóm cảng biển, nhóm hóa chất hay là kể cả nhóm về công nghệ, nhóm cổ phiếu về tài chính, chứng khoán, kể cả nhóm ngành viễn thông…

Thực ra, đa số các nhà đầu tư thường quan tâm đến câu chuyện giá cổ phiếu có lên không, rồi mua vào hào hứng theo kiểu hiệu ứng đám đông. Còn họ ít quan tâm đến câu chuyện chất lượng cơ bản, định giá phù hợp hay không, rồi họ phải nắm giữ như thế nên dẫn đến việc là hành xử theo kiểu phi lý như vậy.

Đầu tư kiểu thế dẫn đến việc mua đi bán lại rất nhiều, giao dịch ngắn hạn nhiều, cũng như là danh mục cổ phiếu lúc nào cũng 6, 7, 8 mã chứng khoán như là đi shopping, dẫn đến việc nắm cổ phiếu tốt, xấu loạn xạ, họ cũng không biết hành xử, quản lý danh mục ra sao, cho nên dẫn đến hiệu quả đầu tư không cao.

Đồng ý với ông Khánh, ông Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên cao cấp, Đại học Bristol, Anh cũng cho biết vấn đề tâm lý hiện nay là một trong vấn đề chủ chốt của thị trường.

"Tuy nhiên, tôi quan sát có hai yếu tố khác. Thứ nhất là yếu tố về các nhà đầu tư sử dụng margin nhiều dẫn đến tình trạng call margin và phải bán giải chấp. Quá trình này cộng với thanh khoản thị trường cũng đang co lại, khiến tốc độ lao dốc của thị trường nhanh hơn. Đây là một vấn đề của hầu hết các thị trường, chứ không chỉ ở Việt Nam.

Trong mỗi một thị trường lúc nào cũng sẽ có những giai đoạn mà nhà đầu tư rất phấn khởi và thanh khoản thị trường rất mạnh; có những giai đoạn dòng tiền không vào nhiều rồi sau đó người ta bán nhiều và nó tạo ra hiệu ứng bán không chỉ những cổ phiếu đầu cơ mà cả những cổ phiếu tốt, dù làm ăn tốt thì vẫn bị ảnh hưởng.

Đồng thời đi kèm với đó là những tin đồn cũng tạo ra những điều khó khăn. Nếu nhìn về dài hạn thì tôi nghĩ sự điều chỉnh này là tốt thì sau đó dòng tiền mới vào lại", ông Tuấn nói.

Thị trường có đang ở thời điểm tốt cho nhà đầu tư?

Ông Hồ Quốc Tuấn nhận định, nếu nói thời điểm này tốt để mua cổ phiếu hay chưa thì phải xác định được là nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu và nắm giữ trong khoảng thời gian bao nhiêu lâu. Nếu nhà đầu tư có một cái nhìn ngắn hạn trong một, hai tháng thì hiện nay có nhiều yếu tố vẫn còn chưa chắc chắn.

Xét về quốc tế, Fed trong tháng 5 được kỳ vọng sẽ tăng lãi suất cơ bản 0,5% tạo ra một rủi ro về lãi suất. Ngoài ra, một số quỹ đầu tư của nước ngoài hiện nay rơi vào tình trạng có nhiều khoản đầu tư cần phải vay tiền để đáo hạn.

Thứ hai là rủi ro về phía Trung Quốc, hiện nay họ vẫn đang phải đối đầu với dịch Covid-19 ở nước họ và phải phong tỏa rất nhiều thành phố, bao gồm cả trung tâm kinh tế tài chính lớn Thượng Hải.

Từ đó dẫn đến nhiều vấn đề, bao gồm về tăng trưởng kinh tế, chuỗi cung ứng cho toàn cầu và thứ ba là cặp đôi đồng USD và Yên Nhật đã tăng mạnh, tiềm ẩn nguy cơ khiến các đồng tiền của các khu vực các nước đang phát triển cũng có thể bị mất giá mạnh so với đồng USD. Đặc biệt, đó là chưa kể tới câu chuyện ở Ukraine sẽ diễn biến như thế nào…

Nhưng nếu chúng ta nhìn vào dài hạn hơn, như nhìn vào cuối 2022 thì góc nhìn sẽ sáng sủa hơn. Bởi vì Fed họ có tăng lãi suất 4 lần, 5 lần hoặc là 7 lần đi nữa thì nếu mà xét về mặt bằng lịch sử, lãi suất vẫn sẽ ở mức thấp trong lịch sử cho đến cuối năm 2022.

Nếu như vậy giá cổ phiếu sẽ vẫn có thể tiếp tục tăng, vì khi lãi suất thấp thì người ta không có nhiều lựa chọn mà phải lựa chọn đầu tư một kênh đầu tư nào đó. Cổ phiếu là một trong những kênh đầu tư sinh lợi và việc đầu tư vào một doanh nghiệp tốt cũng vậy.

"Đối với góc nhìn dài hạn hơn đến cuối 2022, thì tôi nghĩ rằng đây là một giai đoạn tốt để vào đầu tư và chúng ta thấy Việt Nam đang có mức định giá mà nhiều người xem là hợp lý để nhà đầu tư nước ngoài mua vào trong triển vọng dài hạn.

Việt Nam có lợi thế là có một hệ thống chính trị tương đối ổn định, do đó sẽ tạo ra điều kiện để các nhà đầu tư nước ngoài có niềm tin hơn. Minh chứng là ta thấy FDI vẫn đang vào và nhà đầu tư nước ngoài đang mua vào cổ phiếu Việt Nam trong tháng vừa qua", ông Tuấn nói thêm.

Trang bị kiến thức đầy đủ, học thêm những công cụ tài chính mới

Ông Lê Đức Khánh đánh giá rằng trên thị trường vẫn có rất nhiều các cổ phiếu đáp ứng được các tiêu chuẩn, giá chiết khấu rất lớn về mức giá mà chúng ta hoàn toàn chấp nhận được và là một cơ hội đầu tư sinh lời rất tốt, đặc biệt trong bối cảnh chúng ta rất khó có thể tìm ra được kênh đầu tư nào hấp dẫn hơn. Do vậy giai đoạn này là phù hợp so với nhà đầu tư có tầm nhìn dài hơi hơn.

"Tôi nghĩ rằng, quan điểm trong năm nay đó là câu chuyện chúng ta phòng thủ tốt rồi sau đó mới có bước tấn công tốt. Phòng thủ tốt là chúng ta sẽ quản trị danh mục thực sự an toàn và thận trọng.

Các nhà đầu tư cả cá nhân hay tổ chức, bên cạnh việc chúng ta cần phải hiểu biết cơ sở là điều đương nhiên, nhưng chúng ta cũng cần phải trau dồi thêm kiến thức để chúng ta hiểu hơn chứng khoán phái sinh là gì và những tính năng khi chúng ta sử dụng chứng khoán phái sinh này để phòng vệ cho danh mục chứng khoán cơ sở.

Bên cạnh đó, các nhà đầu tư hiện đại chúng ta cũng phải tìm hiểu và học hỏi thêm những công cụ tài chính mới để có thể giúp cho các hoạt động đầu tư của chúng ta hiệu quả hơn. Còn nhóm nhà đầu tư mang tính chất dài hạn hơn có thể giữ 3, 6 tháng, 1 năm hoặc xa hơn.

Góc độ thứ hai thì tôi nghĩ rằng mỗi khi mà thị trường vào giai đoạn khủng hoảng hoặc những giai đoạn vào pha điều chỉnh lớn thì nó lại là cơ hội để chúng ta đi săn tìm những cơ hội hạ giá hợp lý và hấp dẫn", ông Khánh đưa ra lời khuyên.