Lãi vay thực tế từ tín dụng đen

Ngày càng nhiều những quảng cáo rầm rộ về cho vay không cần thế chấp, không thẩm định hồ sơ, chỉ cần căn cước công dân sẽ được miễn lãi suất khoản vay đầu, xét duyệt vay nhanh trong 15 phút… Nhưng khi xem xét lại hoặc khi chậm trả nợ, lúc đó lãi vay thực tế mới “lòi” ra.

Một người vay tín dụng đen kể lại, đúng là chỉ trong vòng 15 phút sau khi đăng ký vay 5 triệu đồng trên một trang mạng, anh đã được chuyển vào tài khoản cá nhân số tiền 750.000 đồng. Trang này cung cấp khoản vay đó trong 10 ngày và tổng số tiền (gốc và lãi) đến hạn phải trả là 888.750 đồng, tức khoản tiền lãi phải trả là 138.750 đồng, tương đương mức lãi suất 18,5%/10 ngày.

Nghe ra cũng không ghê gớm lắm, nhưng nếu áp mức lãi suất này tính cho thời hạn vay là 30 ngày thì khoản tiền lãi người vay phải trả là 416.250 đồng/30 ngày (tương đương 55,5%/tháng), tính ra lãi suất cỡ 675%/năm!

Vậy, công ty cho vay đã tính như thế nào mà người đi vay phải trả chi phí vay cao như vậy? Đó là vì ngoài lãi suất như các quảng cáo là vào khoảng 20%/năm (theo quy định của pháp luật hiện hành), thì còn nhiều chi phí khác nữa.

Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định các giao dịch dân sự mà bên cho vay áp lãi suất cao gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự thì cấu thành tội cho vay nặng lãi. Để “thoát hiểm”, các công ty tài chính cho vay trên mạng đã gài vào hồ sơ vay các hợp đồng mặc định khác, chẳng hạn như hợp đồng dịch vụ cầm đồ; còn cái gọi là hợp đồng “tư vấn dịch vụ” được coi là đương nhiên nhưng người vay hầu như không biết.

Nói tóm lại, cùng với mức lãi suất thỏa thuận trên hợp đồng, thì các công ty tài chính cho vay đã tìm cách “gài” người đi vay phải trả cả những chi phí dịch vụ khống. Đó chính là một hình thức trục lợi tinh vi mà những người đi vay đang cần tiền gấp không tính đến khi họ vội vã “tick” vào ô “đồng ý với các điều khoản” để được giải ngân. Họ cũng không kịp tìm hiểu các điều khoản phạt khi chậm trả theo hợp đồng.

Người vay do quá cần tiền nên bị “cài” đã đành, nhưng không lẽ nơi cấp phép, kiểm soát cho các công ty tài chính, nhận cầm cố tài sản hoạt động cũng lại không biết? Chính những khoản vay tưởng chừng nhỏ nhưng lại đẩy người vay vốn đã nghèo sẽ rơi vào thế cùng. Phần lớn người tìm tới tín dụng đen là những người yếu thế trong xã hội, họ không có tài sản thế chấp để tiếp cận nguồn cho vay từ các tổ chức tín dụng. Vậy thì, trong trường hợp này, khi bị các nhóm tín dụng đen “gài” bẫy với đủ loại phí, khiến cho mức phí thực tế lên đến cả trăm lần mà người vay phải trả, thì ai sẽ bảo vệ họ?

Mặc dù các cơ quan bảo vệ pháp luật đã phát hiện, đấu tranh triệt phá nhiều nhóm đối tượng cho vay lãi nặng; xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý hình sự, khởi tố điều tra, truy tố, xét xử, nhưng hoạt động tín dụng đen gắn với thủ đoạn, hình thức khủng bố tinh thần nạn nhân vẫn chưa được loại bỏ. Và như thế lãi vay thực tế từ tín dụng đen vẫn tiếp tục hoành hành.