Khơi dậy và phát huy truyền thống văn hiến, anh hùng để hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô

Xây dựng Thủ đô là thành phố đáng sống của cả nước, khu vực và thế giới, thành phố sáng tạo, thành phố kết nối toàn cầu. Ảnh: Nguyễn Quang

Cùng với Nghị quyết số 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị (khóa VIII) và Nghị quyết số 11-NQ/TƯ của Bộ Chính trị (khóa XI), Nghị quyết số 15-NQ/TƯ về "Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045", do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa thay mặt Bộ Chính trị (khóa XIII) ký ban hành, thêm một lần nữa khẳng định sự quan tâm sâu sắc của Bộ Chính trị, của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành trung ương tới sự phát triển của Thủ đô Hà Nội.

Tại Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, Bộ Chính trị cũng xác định rõ mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"; trở thành động lực thúc đẩy phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước.

Nghị quyết cũng đặt ra những nhiệm vụ quan trọng mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô phải chung sức, đồng lòng triển khai thực hiện để đưa Hà Nội phát triển xứng tầm với vai trò, vị thế Thủ đô - “Trái tim của cả nước”.

Huy động sức mạnh tổng hợp để phát huy tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô

Với sự quan tâm sâu sắc của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, ngày 5/5/2022, đã tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng của Thủ đô Hà Nội - “Trái tim của cả nước”.

Nghị quyết cũng đồng thời đặt ra những yêu cầu cụ thể, cấp thiết trong việc phải triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Từ đó, tạo ra bước chuyển có tính đột phá nhằm huy động sức mạnh tổng hợp, khai thác hiệu quả những tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô.

Cùng với đó, sẽ kết hợp với nguồn lực của cả nước và nguồn lực quốc tế để xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội phát triển thực sự xứng đáng với vai trò là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, “trái tim của cả nước”; trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế…

Đáng lưu ý, Nghị quyết số 15-NQ/TƯ còn đặt ra một vai trò, nhiệm vụ đặc biệt quan trọng với Thủ đô Hà Nội, đó là: Phát triển nhanh, bền vững, có sức lan tỏa để thúc đẩy vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước cùng phát triển.

Nghị quyết số 15-NQ/TƯ cũng thêm một lần nữa khẳng định: Phát triển Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại" là định hướng lớn, có tính xuyên suốt, nhiệm vụ chính trị quan trọng đặc biệt trong chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc với tinh thần "Cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước".

Đây cũng là trách nhiệm, nghĩa vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị; là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô Hà Nội.

Từ việc xác định rõ vai trò, vị thế đặc biệt quan trọng của Thủ đô Hà Nội, Bộ Chính trị (khóa XIII) cũng đề ra những yêu cầu cụ thể để phát triển toàn diện Thủ đô trên mọi lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại; kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn giữa giữ gìn bản sắc văn hóa với phát triển kinh tế và giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa. Trong đó văn hóa, con người vừa là mục tiêu, vừa là nền tảng, nguồn lực, động lực để phát triển Thủ đô.

Tại Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, Bộ Chính trị (khóa XIII) cũng đặt ra những mục tiêu quan trọng để Thủ đô Hà Nội phát triển xứng tầm với Thủ đô các nước trong khu vực. Trong đó, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021-2025 cao hơn mức tăng bình quân chung của cả nước; GRDP giai đoạn 2026-2030 tăng 8-8,5%/năm, GRDP bình quân đầu người đạt 12.000-13.000 USD.

Đến năm 2045, Thủ đô Hà Nội sẽ là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, với GRDP/người đạt trên 36.000 USD; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa; tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Cũng tại Nghị quyết quan trọng này, Bộ Chính trị đã đề ra những yêu cầu rất cao trong việc phải đẩy mạnh xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị của Thủ đô Hà Nội thực sự gương mẫu, đoàn kết, trong sạch, vững mạnh toàn diện, tiêu biểu; xây dựng đội ngũ cán bộ Hà Nội có trình độ cao, có phẩm chất đạo đức trong sáng, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ là nhân tố có ý nghĩa quyết định. Cùng với đó là xây dựng người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam…

Những vấn đề đặc biệt quan trọng được Bộ Chính trị đặt ra tại Nghị quyết số 15-NQ/TƯ đã chỉ rõ những phương hướng, nhiệm vụ cụ thể mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô Hà Nội phải chung sức, đồng lòng, triển khai thực hiện để đưa Thủ đô Hà Nội phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Từ đó, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân Thủ đô; đồng thời, làm tốt vai trò “đầu tàu kinh tế” để thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước cùng phát triển.

Đoàn kết, bản lĩnh, trí tuệ vượt qua khó khăn, thách thức

Trước khi ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, để đưa Thủ đô Hà Nội phát triển xứng tầm với vai trò, vị thế Thủ đô, vào năm 2001, sau 25 năm đổi mới, Hà Nội là địa phương đầu tiên trong cả nước được Bộ Chính trị (khóa VIII) ban hành Nghị quyết về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô.

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TƯ của Bộ Chính trị (khóa XI) về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2011-2020, mặc dù phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, nhất là dịch Covid-19, song được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương; sự phối hợp tích cực của các bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương và các địa phương trong cả nước, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đã phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất, hợp tác, trách nhiệm, bản lĩnh, trí tuệ trong cấp ủy và tổ chức Đảng các cấp, kể cả những lúc khó khăn nhất khi có biến động về lãnh đạo chủ chốt hay thiên tai, dịch bệnh nghiêm trọng.

Toàn Đảng bộ đã nỗ lực phấn đấu, vận dụng sáng tạo, tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt, có hiệu quả Nghị quyết số 11-NQ/ TƯ của Bộ Chính trị, nghiêm túc rút kinh nghiệm, thực hiện các giải pháp đồng bộ để phát huy ưu điểm, kịp thời khắc phục được những hạn chế, khuyết điểm và đã đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện, có nhiều dấu ấn nổi bật trên các lĩnh vực hoạt động của Đảng bộ và đời sống kinh tế - xã hội Thủ đô, đóng góp tích cực vào thành tựu chung của đất nước.

Nổi bật, Đảng bộ Hà Nội gương mẫu, đi đầu thực hiện nghiêm túc, sáng tạo các Nghị quyết Trung ương 4, 6, 7 (khóa XI, XII) gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đạt kết quả toàn diện và quan trọng. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng các cấp, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên từng bước được nâng lên.

Kinh tế duy trì tăng trưởng khá; bảo đảm các cân đối lớn ngay cả khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Công tác xây dựng nông thôn mới đạt kết quả nổi bật, dẫn đầu cả nước về số xã đạt chuẩn nông thôn mới; đã có 100% số xã xây dựng nông thôn mới đạt chuẩn - sớm vượt mục tiêu Nghị quyết đề ra.

Diện mạo Thủ đô nhờ vậy đã có nhiều thay đổi, ngày càng sáng, xanh, sạch đẹp hơn; khang trang, văn minh, hiện đại hơn. Sự nghiệp văn hóa, xã hội; giáo dục và đào tạo; y tế; khoa học và công nghệ tiếp tục phát triển, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Chất lượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân được cải thiện.

Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được củng cố; quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng, tạo dấu ấn quan trọng; phối hợp với các cơ quan trung ương, hợp tác, liên kết với các tỉnh, thành phố trong nước được đẩy mạnh.

Các khâu đột phá về cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư của Hà Nội cũng có những chuyển biến rõ nét...

Từ thực tiễn triển khai thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TƯ của Bộ Chính trị, Thành ủy Hà Nội rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu. Đó là luôn quán triệt và gương mẫu đi đầu chấp hành nghiêm túc, đầy đủ, đồng thời, vận dụng đúng, trúng, sáng tạo, có hiệu quả sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Bộ Chính trị, Trung ương, các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ động nghiên cứu, đề xuất những cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với yêu cầu thực tiễn Thủ đô; tranh thủ sự phối hợp chặt chẽ, giúp đỡ hiệu quả của các ban, bộ, ngành, đoàn thể trung ương, các tỉnh, thành phố bạn.

Đảng bộ Hà Nội cũng nhận thức sâu sắc, xác định rõ trách nhiệm, phát huy tốt vị thế, vai trò, trách nhiệm của Thủ đô đối với cả nước; quán triệt và thực hiện tốt quan điểm “dân là gốc”, gần dân, sát dân, tin dân, trọng dân, dựa vào dân, khoan sức dân để chăm lo cho dân, thực hiện tốt an sinh xã hội, cải thiện, nâng cao đời sống tinh thần và vật chất cho nhân dân…

Từ đó, khơi dậy lòng tự hào, ý chí, khát vọng vươn lên, tinh thần thi đua lao động, sáng tạo, tạo động lực và không khí phấn khởi trong thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.

Cùng với đó, Thủ đô Hà Nội cũng đã phát huy tối đa các nguồn lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; tập trung lãnh đạo, tạo chuyển biến mạnh về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và xây dựng hệ thống chính trị.

Trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, Đảng bộ Thủ đô đã luôn bảo đảm thực hiện đồng bộ 4 nhiệm vụ lớn: Phát triển kinh tế - xã hội là nhiệm vụ trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; xây dựng, phát triển văn hóa, con người là nền tảng tinh thần của xã hội, động lực, nguồn lực phát triển bền vững; bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên. Trong đó, nhiệm vụ xây dựng Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị.

Xây dựng Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"

Từ những kết quả nổi bật và khá toàn diện mà Đảng bộ Thủ đô đã đạt được sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TƯ, Thành ủy Hà Nội đã đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng để tiếp tục phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Qua đó góp phần hiện thực hóa Nghị quyết số 15-NQ/TƯ mà Bộ Chính trị (khóa XIII) vừa ban hành.

Đảng bộ Thủ đô quán triệt, thống nhất nhận thức, đổi mới tư duy trong xây dựng phát triển Hà Nội trở thành Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", sánh vai với các thủ đô hiện đại trong khu vực và trên thế giới; vận dụng sáng tạo, linh hoạt các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước để tổ chức triển khai, thực hiện nghiêm túc, quyết liệt và có hiệu quả.

Xác định rõ Thủ đô Hà Nội là đại diện của quốc gia, là trái tim của cả nước, có vai trò là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế… Hà Nội sẽ phát huy mọi tiềm năng, lợi thế và huy động mọi nguồn lực để phát triển.

Thủ đô sẽ bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, phù hợp với quy hoạch phát triển vùng, quy hoạch ngành quốc gia và tiến trình mở rộng hợp tác, đẩy mạnh hội nhập quốc tế; xây dựng, phát triển văn hóa, con người Thăng Long - Hà Nội, từ đó, tạo nên sức mạnh nội sinh để phát triển bền vững Thủ đô.

Đặc biệt, Đảng bộ Thủ đô sẽ tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị thực sự gương mẫu, trong sạch, vững mạnh; tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức Đảng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, vai trò chủ thể của nhân dân.

Mục tiêu quan trọng mà Hà Nội đặt ra là: Đến năm 2030, Hà Nội sẽ đi đầu cả nước hoàn thành công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trở thành thành phố "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"; là trung tâm - động lực thúc đẩy và dẫn dắt phát triển vùng và cả nước; có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, sánh vai thủ đô các nước phát triển trong khu vực; GRDP giai đoạn 2026-2030 tăng 8-8,5%/năm; GRDP/người đạt 12.000-13.000 USD. Tỷ lệ đảng viên, tổ chức Đảng hoàn thành tốt nhiệm vụ hằng năm trên 75%.

Đến năm 2045, Hà Nội sẽ trở thành thành phố kết nối toàn cầu, văn hiến, hiện đại và sáng tạo, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, với GRDP/người đạt trên 36.000 USD, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa; ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Để hiện thực hóa những mục tiêu quan trọng này, Đảng bộ Thủ đô đã xác định rõ 8 nhiệm vụ quan trọng sẽ triển khai thực hiện.

Cùng với việc quán triệt, thống nhất nhận thức, đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng và phát triển Hà Nội trở thành Thủ đô “Xanh - Văn hiến - Thông minh - Hiện đại”, sẽ tạo sự thống nhất cao trong nhận thức ở tất cả các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên và Nhân dân về vai trò, vị trí và trách nhiệm của Thủ đô; khơi dậy và phát huy cao độ truyền thống của Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển.

Toàn Đảng bộ sẽ tập trung phát triển kinh tế, đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học và công nghệ cao làm trục xuyên suốt chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, ưu tiên sử dụng hiệu quả các nguồn lực trí tuệ - sáng tạo, ứng dụng khoa học, công nghệ, thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Cùng với đó, Hà Nội sẽ tập trung phát triển sự nghiệp văn hóa - xã hội, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, y tế, bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội; coi trọng xây dựng văn hóa ngay từ trong Đảng và trong hệ thống chính trị; đẩy mạnh xây dựng, phát triển văn hóa, con người Hà Nội thanh lịch, văn minh xứng tầm với truyền thống Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng.

Thành phố Hà Nội cũng xác định phải làm tốt công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch; khai thác, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường; bảo đảm quốc phòng, giữ vững an ninh, ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội trong mọi tình huống.

Thành phố Hà Nội cũng sẽ đẩy mạnh hội nhập quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại; xác định hiệu quả đối ngoại không chỉ là nguồn lực mà còn là sức mạnh mềm, động lực cho phát triển Thủ đô tiến tới trở thành thành phố kết nối toàn cầu, trung tâm hội nhập quốc tế của khu vực và thế giới.

Với tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”, Hà Nội sẽ chủ động phối hợp, tranh thủ sự giúp đỡ của các ban, bộ, ngành trung ương, các tỉnh, thành phố trong cả nước và các tổ chức quốc tế để xây dựng và phát triển Thủ đô; tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị Thủ đô thực sự gương mẫu, trong sạch, vững mạnh; đặt mục tiêu hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; trọng tâm là sửa đổi toàn diện Luật Thủ đô đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô trong tình hình mới…

Phát huy những kết quả đã đạt được sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TƯ, để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, cùng với việc xây dựng các chương trình, kế hoạch cụ thể để sớm đưa Nghị quyết của Bộ Chính trị vào cuộc sống, Đảng bộ Hà Nội sẽ khơi dậy và phát huy cao độ truyền thống của Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển, qua đó xây dựng Thủ đô trở thành thành phố "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại" phát triển, là thành phố đáng sống của cả nước, khu vực và thế giới, thành phố sáng tạo, thành phố kết nối toàn cầu.

Nguyễn Thị Tuyến - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội