Có hay không nhóm nhà thầu 'sân sau' tại dự án do Công ty Điện lực Bắc Ninh làm chủ đầu tư?

31/05/2022 05:59 Thùy Dương

Trụ sở Công ty Điện lực Bắc Ninh.

Ngoài những “lùm xùm” liên quan đến nhà thầu Công ty cổ phần xây lắp và dịch vụ tại Gói thầu số 5-TBN20, Gói thầu số 4-ĐBTT.09 đã được phản ánh trước đây, chúng tôi tiếp tục phát hiện dấu hiệu “bất thường” khi Công ty Điện lực Bắc Ninh phê duyệt hàng loạt nhà thầu như Tổng công ty thiết bị điện Đông Anh – Công ty cổ phần, Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh trúng thầu các gói thầu xây lắp do Công ty Điện lực Bắc Ninh được Tổng công ty Điện lực Miền Bắc giao trách nhiệm làm chủ đầu tư.

Liên tiếp nhà thầu kê gian lận Hồ sơ dự thầu nhưng vẫn trúng thầu

Đơn cử tại Gói thầu số 5-BQV20: Xây lắp Dự án: Cải tạo, nâng cấp, giảm tổn thất điện năng và đáp ứng nhu cầu phát triển phụ tải các TBA phân phối khu vực phía Bắc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh năm 2020. Nhà thầu trúng thầu: Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh.

Hồ sơ mời thầu yêu cầu kinh nghiệm cụ thể trong thực hiện hợp đồng tương tự, chủ đầu tư quy định: “Số lượng hợp đồng bằng 2, mỗi hợp đồng có giá trị tối thiểu là 2.821.000.000 VNĐ; Hoặc số lượng hợp đồng ít hơn, hay nhiều hơn 2, trong đó có ít nhất có 1 hợp đồng có giá trị tối thiểu là 2.821.000.000 VNĐ, tổng giá trị tất cả các hợp đồng ≥ 5.642.000.000 VNĐ.

Phân cấp công trình: Công trình công nghiệp. Loại công trình năng lượng. Cấp công trình cấp III”.

Tham gia dự thầu gói thầu trên, để chứng minh năng lực, kinh nghiệm, Hồ sơ dự thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh kê khai 4 hợp đồng tương tự để chứng minh năng lực kinh nghiệm thi công công trình bao gồm: Hợp đồng số 27/2019/HĐXL, Hợp đồng số 16/2019/HĐXL, Hợp đồng số 011/JW-BN, Hợp đồng 268-TBA/HĐKT/HG-XDBN.

Tất cả 4 hợp đồng tương tự trên đều được nhà thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh khai thi công công trình cấp III.

Tuy nhiên, khi đánh giá Hồ sơ đấu thầu, tổ chuyên gia đã phát hiện nhà thầu kê khai không trung thực. Cụ thể, 2 hợp đồng gồm hợp đồng số 011/JW-BN ngày 21/12/2015 và hợp đồng số 268-TBA/HĐKT/HG-XDCB ngày 24/8/2018 thi công công trình cấp IV (cấp thấp hơn cấp III mà bên mời thầu yêu cầu).

Theo ý kiến của một chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu, với hành vi kê khai không trung thực trên, theo quy định pháp luật đấu thầu, Giám đốc Công ty Điện lực Bắc Ninh phải hủy thầu và áp dụng chế tài xử phạt hành vi gian lận trong đấu thầu đối với nhà thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh.

Nhưng cũng giống như “kịch bản” đã làm đối với Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp tại Gói thầu số 4-ĐBTT.09, sau khi phát hiện hành vi gian lận của nhà thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh, Công ty Điện lực Bắc Ninh tiếp tục “bật đèn xanh” để nhà thầu trên “kịp thời” thay thế bằng hợp đồng tương tự khác để đáp ứng quy định về tiêu chuẩn đánh giá Hồ sơ đấu thầu quy định tại Hồ sơ mời thầu.

Với sự “hỗ trợ” của Công ty Điện lực Bắc Ninh, kết quả, nhà thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh đã trúng thầu với giá trúng thầu 3.828.459.276 VND. Quyết định trúng thầu do ông Đỗ Quốc Long, hiện là Giám đốc Công ty Điện lực Bắc Ninh phê duyệt.

Tương tự như Công ty cổ phần dịch vụ và xây lắp, nhà thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh sau đó cũng dùng chính hợp đồng trúng thầu cho gói thầu số 5-BQV20 ký với Điện lực Bắc Ninh (hợp đồng số 05/2020/HĐXL.

Hợp đồng thi công Xây dựng công trình cải tạo nâng cấp, giảm tổn thất điện năng và đáp ứng nhu cầu phát triển phụ tải các TBA phân phối khu vực phía Bắc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh năm 2020) để làm hợp đồng tương tự chứng minh năng lực trong Hồ sơ đấu thầu khi tham gia dự thầu nhiều gói thầu tại Điện lực Bắc Ninh làm chủ đầu tư và trúng thầu hàng loạt các gói thầu.

Đó là Gói thầu số 4-XTĐT21: Xây lắp Dự án: Xuất tuyến 22kV sau TBA 110kV Đông Thọ Công ty Trách nhiệm hữu hạn tư vấn và xây dựng Bắc Ninh trúng thầu với giá 1,31 tỷ đồng; Gói thầu số 13: Xây lắp Sửa chữa đường dây 0,4kV sau trạm biến áp Quan Đình, Quan Đình 2, Phù Xá, Phù Xá 2, Phù Xá 3, Yên Tân, Yên Tân 3, Yên Tân 4, Yên Hậu, Yên Hậu 2, Yên Hậu 3 - huyện Yên Phong, giá trúng thầu: 1,012 tỷ đồng; Gói thầu số 3-TPBNT10-20: Xây lắp Dự án: Cải tạo, nâng cấp lưới điện khu vực thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh để chống quá tải và giảm tổn thất điện năng năm 2020, giá trúng thầu 2,95 tỷ đồng; Gói thầu số 4-XT22PC-21: Xây lắp Dự án: Xuất tuyến 22KV sau TBA 110KV Phù Chẩn chống quá tải cho lưới điện trung áp khu vực thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh giá trúng thầu: 3,21 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong không ít các gói thầu mà nhà thầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh được Công ty Điện lực Bắc Ninh phê duyệt trúng thầu đều có sự “hiện diện” của nhà thầu Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp. Cụ thể:

Gói thầu số 13: Xây lắp Sửa chữa đường dây 0,4kV sau trạm biến áp Quan Đình, Quan Đình 2, Phù Xá, Phù Xá 2, Phù Xá 3, Yên Tân, Yên Tân 3, Yên Tân 4, Yên Hậu, Yên Hậu 2, Yên Hậu 3 - huyện Yên Phong, có 2 nhà thầu tham dự là: Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và xây dựng Bắc Ninh và Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp tham gia dự thầu; Hay như Gói thầu số 4-XT22PC-21: Xây lắp Dự án: Xuất tuyến 22KV sau TBA 110KV Phù Chẩn chống quá tải cho lưới điện trung áp khu vực thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh; Gói thầu số 3-TPBNT10-20: Xây lắp Dự án: Cải tạo, nâng cấp lưới điện khu vực thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh để chống quá tải và giảm tổn thất điện năng năm 2020, Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp cũng tham gia dự thầu.

Dư luận có quyền đặt câu hỏi có hay không tình trạng “quân xanh quân đỏ” tại những gói thầu xây lắp mà có sự tham gia của 02 nhà thầu trên.

Con voi chui lọt lỗ kim

Khoản 3, Điều 6 Luật Đấu thầu:“ Đối với gói thầu xây lắp có giá gói thầu không quá 05 tỷ đồng chỉ cho phép nhà thầu là doanh nghiệp cấp nhỏ và siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp tham gia đấu thầu”.

Ngoài ra, Khoản 2, Điều 6 và Khoản 2, Điều 8 Nghị định số 39/2018/NĐ-CP của Chính phủ cụ thể hóa tiêu chí xác định doanh nghiệp theo quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa như sau: Doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực xây dựng theo quy định có số lao động tham gia Bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm không quá 50 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng.

Theo quyết định phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu số: 95/QĐ-PCBN-P.KHVT của Điện lực Bắc Ninh ngày 09/01/2019, gói thầu số 1: Sửa chữa MBA T1 40 MVA-115/38,5/23kV – trạm 110kV Gia Lương, giá gói thầu 4.490.220.654 đồng, thuộc dự án MBA T1 trạm 110kV Gia Lương là gói thầu xây lắp, tổ chức hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước, áp dụng phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ.

Để tổ chức đấu thầu Gói thầu trên, Công ty Điện lực Bắc Ninh tổ chức phát hành Hồ sơ mời thầu từ ngày 12/1/2019 đến ngày 22/1/2019, đồng thời quy định Gói thầu chỉ dành cho nhà thầu cấp siêu nhỏ, nhỏ (theo quy định của luật doanh nghiệp) tham gia đấu thầu.

Căn cứ vào quy định trên, nhà thầu Tổng công ty thiết bị điện Đông Anh – Công ty cổ phần sẽ không được phép tham gia đấu thầu vì không đáp ứng điều kiện cấp doanh nghiệp theo quy định pháp luật.

Cụ thể, Báo cáo Kết quả hoạt động kinh doanh của Tổng công ty thiết bị điện Đông Anh – Công ty cổ phần đã được kiểm toán, doanh thu bán hàng năm 2017 trên 2.500 tỷ đồng (2.509.898.409.802 đồng); năm 2018 là 2.458.098.277.785 đồng. Tổng nguồn vốn đầu năm 2018 là trên 1.800 tỷ đồng (1.898.477.537.319 đồng), số cuối năm 2018 là 1.512.807.805.301 đồng.

Như vậy, Tổng công ty thiết bị điện Đông Anh – Công ty cổ phần không thuộc doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đủ điều kiện tham gia gói thầu, vi phạm tư cách hợp lệ nhà thầu.

Thế nhưng thay vì phải tuân thủ theo quy định pháp luật, Công ty Điện lực Bắc Ninh lại phớt lờ để nhà thầu này tham gia đấu thầu và phê duyệt cho Tổng công ty thiết bị điện Đông Anh – Công ty cổ phần trúng thầu gói thầu dù biết nhà thầu trên vi phạm tư cách hợp lệ nhà thầu.

Kết quả, tại Gói thầu số 1: Sửa chữa MBA T1 40 MVA-115/38,5/23kV – trạm 110kV Gia Lương ,Tổng công ty thiết bị điện Đông Anh – Công ty cổ phần đã trúng thầu với giá 4.198.892.380 VNĐ (Quyết định do ông Đỗ Quốc Long phê duyệt trúng thầu ngày 22/01/2019).

Gian lận thiết bị thi công vẫn được trúng nhiều gói thầu?

Theo hướng dẫn tại Mẫu số 15 và Mẫu số 18 Mẫu Hồ sơ mời thầu xây lắp một giai đoạn một túi hồ sơ ban hành kèm Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 06/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhà thầu phải đề xuất một số vị trí nhân sự chủ chốt, thiết bị thi công chủ yếu để thực hiện gói thầu theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu.

Theo đó, nhà thầu không được kê khai những nhân sự, thiết bị đã huy động cho gói thầu khác có thời gian làm việc trùng với thời gian thực hiện gói thầu này. Trường hợp kê khai không trung thực thì nhà thầu sẽ bị đánh giá là gian lận.

Chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp đã liên tiếp trúng các gói thầu của Công ty Điện lực Bắc Ninh. Đó là: Gói thầu số 8- TTP20 Xây lắp.

Công trình cải tạo, nâng cấp, giảm tổn thất điện năng và đáp ứng nhu cầu phát triển phụ tải các TBA phân phối khu vực phía Bắc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh; Giá trúng thầu 1.920.228.536 VNĐ (Quyết định phê duyệt Kết quả lựa chọn nhà thầu ngày 04/03/2019); Và Gói thầu số 8 -TTP23: Xây lắp Công trình cải tạo, nâng cấp, giảm tổn thất điện năng và đáp ứng nhu cầu phát triển phụ tải sau các TBA phân phối khu vực phía Tây Thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.

Giá trúng thầu 1.771.896.958 VNĐ (Quyết định phê duyệt Kết quả lựa chọn nhà thầu ngày 04/03/2019).

Tham gia dự thầu 2 gói thầu trên, Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp đã kê khai trong Hồ sơ đấu thầu cả 2 gói thầu gồm: 3 loại thiết bị thi công: Xe tải cẩu 12 tấn, biển số 29C-029.39; Xe tải có cần cẩu 5 tấn biển số 29C.941.03 và máy trộn bê tông 350L.

Theo hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trường hợp nhà thầu tham dự hai gói thầu, pháp luật về đấu thầu không có quy định cấm nhà thầu kê khai nhân sự, thiết bị giống nhau khi tham dự nhiều gói thầu trong cùng một khoảng thời gian.

Trong trường hợp này, nếu nhà thầu được xếp hạng thứ nhất ở tất cả các gói thầu thì bên mời thầu cần yêu cầu nhà thầu làm rõ về khả năng huy động nhân sự, thiết bị để thực hiện các gói thầu này trong quá trình thương thảo hợp đồng, cụ thể: Trường hợp thời gian huy động nhân sự, thiết bị cho các gói thầu là xen kẽ, không trùng nhau, bảo đảm chất lượng và tiến độ thực hiện gói thầu thì nhà thầu được coi là đáp ứng yêu cầu về huy động nhân sự, thiết bị ở tất cả các gói thầu; Trường hợp thời gian huy động nhân sự, thiết bị cho các gói thầu có sự trùng lặp dẫn tới không huy động được đầy đủ nhân sự, thiết bị để thực hiện gói thầu theo đúng tiến độ thì nhà thầu được lựa chọn trúng thầu một gói thầu.

Thế nhưng, không hiểu dựa vào cơ sở pháp lý nào để Công ty Điện lực Bắc Ninh vấn “vô tư” phê duyệt Công ty Công ty Cổ phần dịch vụ và xây lắp trúng thầu 2 gói thầu trên mà không tuân thủ quy định về pháp luật đấu thầu.

Chúng tôi tiếp tục thông tin.