Gây thất thoát ngân sách?

Như Báo Đại Đoàn kết đã phản ánh, ngày 27/12/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 5315/QĐ-UBND cho phép chuyển mục đích sử dụng 29.310,0 m2 từ đất dịch vụ thương mại sang thực hiện dự án Đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu dân cư Hải Hà. Trong đó có 16.648,7 m2 là đất ở.

Tiêp đến, ngày 17/5/2019, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 1862/QĐ-UBND để phê duyệt phương án giá đất cụ thể làm căn cứ xác định tiền sử dụng đất nộp ngân sách Nhà nước thực hiện Dự án KDC Hải Hà.

Theo quyết định này, tổng số diện tích đất có thu tiền sử dụng là 16.648,7 m2, tương ứng số tiền sử dụng đất phải nộp vào ngân sách Nhà nước là 29,095 tỷ đồng, tương đương… 175.000đ cho 1 m2 đất ở.

Trong khi, theo ghi nhận của phóng viên trên các sàn giao dịch bất động sản, giá giao dịch đất ở khu vực này cao gấp nhiều lần giá thành.

Trước đó, ngày 4/12/2017, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có văn bản số 10210 trả lời văn bản của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thanh Hoá về việc hướng dẫn áp dụng quy định pháp luật trong việc thực hiện dự án đầu tư khu dân cư Hải Hà, nêu rõ: “Trường hợp nhà đầu tư thực hiện dự án khu dân cư Hải Hà được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 2010 và có đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định tại khoản 1, Điều 57, Luật Đất đai để thực hiện dự án đầu tư thì nhà đầu tư nộp hồ sơ tại cơ quan đăng ký đầu tư để thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư theo quy định tại điểm a, khoản 1 Điều 32 Luật Đầu tư.

Ngoài ra, về nguyên tắc, nhà đầu tư được lựa chọn phải đáp ứng các điều kiện để làm chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở theo quy định tại Điều 21 Luật Nhà ở".

Vậy vấn đề đặt ra là, từ năm 2010 là cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho việc thuê đất làm dịch vụ, không phải cho dự án nhà ở, khi đó cũng như chưa hình thành tư cách "Nhà đầu tư" đối với cái gọi là dự án "Khu nhà ở" Hải Hà. Sau 1/7/2014, các dự án nhà ở phải qua đấu thầu hoặc đấu giá? Vậy tại sao dự án "Khu nhà ở" Hải Hà được ưu ái không phải đấu giá?

Theo quy hoạch chi tiết 1/500 của huyện Quảng Xương, tổng mức được chấp thuận chủ trương đầu tư là 58,14 tỷ đồng (chưa bao gồm tiền sử dụng đất), dự án có 186 lô đất ở liền kề, trong đó có 30 căn shophouse.

Trước đó, thông tin được rao bán trên các trang bất động sản ở Thanh Hóa đối với dự án này có giá dao động từ 756 triệu đồng/lô đất nền phân lô đến 2,6 tỷ đồng/lô shophouse.

Theo các chuyên gia bất động sản, việc UBND tỉnh Thanh Hóa cho doanh nghiệp chuyển đổi từ đất thương mại sang đất ở không qua đấu giá là "bất thường". Theo giá giới thiệu trên các trang bất động sản, giới chuyên gia nhà đất cho thì Thanh Hóa đang thất thu vào ngân sách nhà nước cả trăm tỷ đồng.

Ngày 28/5/2021 Sở KH&ĐT Thanh Hóa có Công văn số 3401/SKHĐT-KTĐN gửi UBND tỉnh Thanh Hóa báo cáo kết quả rà soát trình tự, thủ tục đầu tư dự án Khu dân cư Hải Hà. Ngay sau đó, UBND tỉnh Thanh Hóa có Văn bản số 7779/UBND-CN ngày 7/6/2021 về việc rà soát trình tự, thủ tục đầu tư dự án Khu dân cư Hải Hà, huyện Quảng Xương.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo như sau: Giao Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan xem xét báo cáo kết quả rà soát trình tự, thủ tục đầu tư dự án này tại Công văn số 3401/SKHĐT-KTĐN nêu trên của Sở Kế hoạch và Đầu tư; có ý kiến đánh giá về sự phù hợp với quy định của pháp luật trong việc giải quyết các hồ sơ, thủ tục của dự án trên (nhất là trình tự thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở); báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 21/6/2021.

Dự án bị kiến nghị thu hồi bỗng thành đất ở

Trước đó, ngày 1/9/2010, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 3087/QĐ-UBND giao 29.310 m2 cho Công ty cổ phần thương mại Hải Hà (Công ty Hải Hà) thuê (đất đã bồi thường giải phóng mặt bằng) để sử dụng vào mục đích xây dựng trung tâm thương mại và dịch vụ phân phối ô tô. Thời hạn thuê đất là 50 năm (đến ngày 4/2/2055), theo hình thức thu tiền thuê đất hàng năm.

Trường hợp không thực hiện đúng cam kết, UBND tỉnh Thanh Hóa sẽ thu hồi đất theo quy định của pháp luật và không được bồi thường bất kỳ khoản kinh phí đầu tư nào.

Do không thực hiện đúng cam kết đầu tư, đến tháng 6/2012, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hoá đã có tờ trình gửi UBND tỉnh đề nghị thu hồi dự án theo quy định của pháp luật. Nhưng kỳ lạ thay, thay vì thu hồi dự án, đến ngày 8/7/2013, UBND tỉnh Thanh Hóa lại có thông báo yêu cầu Công ty Hải Hà có văn bản cam kết tiến độ thực hiện dự án báo cáo tỉnh trước ngày 15/7/2013.

Đến ngày 12/4/2015, Công ty Hải Hà mới có văn bản cam kết khởi công dự án vào quý IV năm 2015. Đến tháng 8/2015, công ty này vẫn không thực hiện khởi công, buộc Sở Tài nguyền và Môi trường phải gia hạn hoàn thành dự án trong thời hạn 24 tháng.

Không thực hiện dự án trung tâm thương mại và dịch vụ phân phối ô tô, sáu năm sau, ngày 30/5/2016, Công ty Hải Hà có công văn số 05/TT/HH-2016 gửi UBND tỉnh Thanh Hóa, xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương từ đất Trung tâm thương mại sang đất ở.

Trên cơ sở tham mưu tại Công văn số 5069/STNMT-QLĐĐ của Sở TN&MT Thanh Hóa, ngày 11/11/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có ý kiến (Văn bản số 13089/UBND-NN) chấp thuận cho Công ty Hải Hà được lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu dân cư tại khu đất nêu trên. Đồng thời, giao UBND huyện Quảng Xương bổ sung vào kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2016 - 2020) huyện Quảng Xương với mục đích chuyển từ đất thương mại dịch vụ sang đất ở.

Ngày 24/1/2018, Sở KH&ĐT có Công văn số: 436/SKHĐT-KTĐN gửi UBND tỉnh Thanh Hóa đề xuất việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng – Kinh doanh Hạ tầng Khu dân cư Thương mại Hải Hà của Công ty Hải Hà.

Ngày 27/9/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 3707/QĐ-UBND đồng ý cho phép Công ty Hải Hà được triển khai dự án này trong năm 2018 và cập nhật, bổ sung vào kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2016 - 2020) của huyện Quảng Xương.

Ngày 27/12/2018, toàn bộ diện tích đất này mới chính thức được UBND tỉnh cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất dịch vụ thương mại sang thực hiện dự án Đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu dân cư Hải Hà tại Quyết định số 5315/QĐ-UBND .

Theo quy định tại thời điểm làm dự án, việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại được thực hiện theo Điều 22 Luật Nhà ở năm 2014, thông qua các hình thức: Đấu giá quyền sử dụng đất (theo quy định của pháp luật về đất đai); Đấu thầu dự án có sử dụng đất. Ngoài ra, còn áp dụng chỉ định chủ đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư có đủ điều kiện quy định (trong đó có điều kiện về quyền sử dụng đất hợp pháp: Sử dụng diện tích đất ở thuộc quyền sử dụng hợp pháp để xây dựng nhà ở thương mại, hay nhận chuyển quyền sử dụng đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai để xây dựng nhà ở thương mại).

Đối chiếu quy định, khi khu đất thực hiện dự án đang được cho doanh nghiệp thuê đất trả tiền hàng năm để thực hiện dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ phân phối ô tô, cần thực hiện đấu thầu theo quy định để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án phù hợp quy hoạch, sau khi chấm dứt dự án hiện tại trên khu đất. Từ đây, có thể đặt dấu hỏi về việc quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án và quyết định giao đất đã đúng quy định của pháp luật chưa? Đây là căn cứ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người mua sau này.